ICTUS

Taldeko ko-liderra: Patricia de la Riva Juez

Donostialdea ESI Email patricia.delarivajuez@osakidetza.eus

Taldeko ko-liderra: Ileana Quiñones González Dk

Biogipuzkoa OII. Ikerbasque Science Foundation Email iliana.quinonesgonzalez@bio-gipuzkoa.eus
Patricia de la Riva Medikuntza eta Kirurgia lizentziatura eskuratu zuen Euskal Herriko Unibersitatean 2009an, eta Neurologiako BAME espezialitatea egin zuen Donostia Ospitalean. Gaur egun, mediku espezialista gisa lan egiten du Donostia Ospitaleko Neurologia zerbitzuan, ospitalizazio eremuan eta iktus unitatean. ICTUS taldearen arduradunkidea da Biogipuzkoa Osasun Ikerketa Institutuan. Deustuko Unibertsitateko Osasun Zientzien Fakultateko Neurologia irakasgaiko irakasle elkartua da eta Almeriako Unibertsitateko aditu neurbaskularraren espezializazio diplomaren irakaslea. Iktusaren arloko saiakuntza klinikoetan parte hartzen du, lehen mailako hainbat ikerketa-artikuluren egilea da eta Neurology Perspectives aldizkariaren argitalpen-batzordeko kidea. Ileana Quiñones doktorea ICTUS taldeko zuzendarikidea da Biogipuzkoa Osasun Ikerketa Institutuan. Espezialista da garuneko lesioak dituzten pazienteen mapatze prekirurgikoan, eta esperientzia handia du neuroirudi estrukturaleko eta funtzionaleko teknika aurreratuetan. Bere curriculumak neurozientziaren eta praktika klinikoaren arteko interfazean duen eragina erakusten du. Prestakuntzaz biologoa da, Habanako Unibertsitatean graduatua, Kuban. Bere prestakuntza akademikoa zabaldu zuen erakunde berean Neurozientzia Kognitiboei buruzko masterra lortu zuenean. Bere prestakuntza akademikoa zabaldu zuen erakunde berean Neurozientzia Kognitiboei buruzko masterra lortu zuenean. Bere ibilbidean, Kubako Neurozientzien Zentroan seinale psikofisiologikoak erregistratzeko eta aztertzeko tekniketan espezializatu zen, baita garezur gaineko estimulazio magnetikoko tekniketan ere, Eskoziako Glasgowko Unibertsitateko Psikologia Fakultatean. Euskal Herriko Unibertsitatean Hizkuntzalaritzan Doktore titulua lortu zuen, Basque Center on Cognition, Brain and Language doktorego programan parte hartuz. 2016tik 2023ra, Hizkuntzaren Neurobiologia Taldean ezinbesteko papera bete zuen Basque Center on Cognition, Brain and Language zentroan. Bertan, ikerketa-ildo berri bat bultzatu zuen, garuneko lesioak dituzten pazienteen errekuperazio kognitiboa sustatzen duten neuroplastikotasun funtzional eta estrukturaleko mekanismoak ikertzera bideratua.

Helburu estrategikoak

Biogipuzkoa Osasun Ikerketa Insitutuko ICTUS ikerketa-taldeak lotura estua du Donostia Unibertsitate Ospitaleko (DUO) iktus unitatearekin, zeinak iktusa duten pazienteei arreta zentralizatua eskaintzen die Gipuzkoa osoan eta Nafarroako zati batean. Eragin zuzeneko eremuak 350.000 biztanle hartzen ditu eta, zentro mediku espezializatu gisa, milioi bat pertsona ingururi eragiten die. Unitatea Espainiako Neurologia Elkartearen iktus-unitateak akreditatzeko programan aitortzen da 2019tik, eta iktus iskemikoa eta hemorragikoa barne hartzen dituen ibilbide kliniko-asistentzial nabarmena du. Ikerketaren eremuan, taldea RICORS-ISCIII sare nazionaleko kide da, talde kliniko elkartu gisa, eta aktiboki laguntzen du Espainiako iparraldeko iktus-unitateen sarearekin (Nordictus), eragin handiko aldizkarietan hainbat argitalpen eginez. Gainera, iktus iskemikoa duten pazienteen RENISEN erregistroa egiten laguntzen du, Espainiako Neurologia Elkartearen babespean. Taldea diziplina anitzeko ikuspegiagatik bereizten da, profesional kliniko espezializatuak integratuz, hala nola medikuntza neurobaskularretan espezializatutako neurologoak, neurorradiologo baskularrak, erizain espezializatuak eta neuropsikologoak, bai eta neurozientzien arloko ikertzaileak ere.

 

Hauek dira taldearen helburu estrategikoak:

  • Iktusaren arloko ikerketa klinikoa: laguntza medikoaren ondoriozko galderen erantzunak bilatzen babestea eta asistentzia-jarduera berrantolatzeko beharrei heltzea.
  • Iktusaren karakterizazio fisiopatologikoa: Iktusaren eremuko gaixotasunetan zentratua, biztanle gutxien dituena, baina garrantzi kliniko nabarmena duena, hala nola odoljario subaraknoideoa eta gaixotasun arraroak, hala nola CADASIL edo kabernomatosi anizkoitza.
  • Neuroplastikotasuna: Burmuina egoera patologikoetara egokitzea ahalbidetzen duten mekanismo anatomofuntzionalen azterketa, garunaren loturomaren arkitekturan eragina dutenak.
  • Adierazle neuroanatomikoak: Hainbat eredu patologiko konparatuz, erresilientzia kognitibo eta funtzionalaren adierazleak identifikatzera bideratutako ikerketa.
  • Iktusaren ondorengo esku-hartze kognitiboa: iktusaren ondorengo errekuperazio kognitiboa errazten duten protokoloen garapena.

 

Ikerketa-ildo nagusiak

  • Iktusaren fisiopatologia: Iktusaren azpian dauden prozesu fisiopatologikoak aztertzen ditugu, bere ulertzean sakonduz, diagnostikoan eta tratamenduan aurrerapenak bultzatzeko.
  • Maiztasun gutxiko etiologia duten gaixotasun zerebrobaskularrak: Gaixotasun zerebrobaskular espezifikoetan zentratzen gara, hala nola odoljario subaraknoideoan, bai eta garrantzi klinikoko gaixotasun arraroetan ere, hala nola CADASILean edo kabernomatosi anizkoitzean, ezagutza zabaltzeko eta gaixotasuna duten pazienteei arreta hobetzeko.
  • Paziente Autonomoen errehabilitazio kognitibo-funtzionala: paziente autonomoen errekuperazio kognitibo-funtzionalera bideratutako errehabilitazio-estrategiak garatzen ditugu, ikuspegi berritzaileak integratuz beren bizi-kalitatea optimizatzeko.
  • Neuroplastikotasuna egoera patologikoetan: Garuna baldintza patologikoetara egokitzeko neuroplastikotasun-mekanismoak ikertzen ditugu, bide terapeutiko berriak eta esku hartzeko estrategiak identifikatzeko.
  • Neuroirudia-teknika Aurreratuen aplikazioa: Neuroirudi estruktural eta funtzionalaren teknika aurreratuak erabiltzen ditugu gaixotasun zerebrobaskularrak sakon aztertzeko. Gure ikerketa abangoardiako tresnen aplikazioan oinarritzen da, garuneko asalduren ulermen zehatzagoa lortzeko.
Registro NORDICTUS de ictus del Norte España
Registro europeo de angiopatía amiloide adquirida.
Ictus-Cog. deterioro cognitivo posterior a ictus

Taldekideak

Izen-abizenak Zentroa Emaila
Maitane Alonso ESI Donostialdea MAITANE.ALONSOLACABE@osakidetza.eus
Maier Anabitarte ESI Donostialdea MAIER.ANABITARTEGONZALEZ@osakidetza.eus
Ana de Arce Borda ESI Donostialdea ANAMARIA.DEARCEBORDA@osakidetza.eus
Noemí Díez González ESI Donostialdea NOEMI.DIEZGONZALEZ@osakidetza.eus
Jon Equiza Bazán ESI Donostialdea jon.equizabazan@osakidetza.eus
Eñaut Garmendia ESI Donostialdea ENAUT.GARMENDIALOPETEGUI@osakidetza.eus
Elena González Holgado ESI Donostialdea ELENA.GONZALEZHOLGADO@osakidetza.eus
Félix González López ESI Donostialdea FELIX.GONZALEZLOPEZ@osakidetza.eus
Raquel Laspiur Gandara IIS Biogipuzkoa RAQUELSOFIA.LASPIURGANDARA@bio-gipuzkoa.eus
Jose Ángel Larrea Peña ESI Donostialdea JOSEANGEL.LARREAPENA@osakidetza.eus
Arantza López de Turiso ESI Donostialdea ARANTZA.LOPEZDETURISOLOPEZ@osakidetza.eus
Alex Luttich ESI Donostialdea ALEXANDRE.LUeTTICHUROZ@osakidetza.eus
Macarena Marcos Osuna ESI Donostialdea MARIAMACARENA.MARCOSOSUNA@osakidetza.eus
Juan Marta Enguita ESI Donostildea, Universidad de Navarra, Universidad de Deusto JUAN.MARTAENGUITA@osakidetza.eus
Maite Martínez- Zabaleta ESI Donostialdea, UPV/EHU mariateresa.martinezzabaleta@osakidetza.eus

Ekoizpen Zientifikoa

SINTOMATOLOGIA NO MOTORA, PSICOPATOLOGICA Y COGNITIVA, POSTERIOR AL ICTUS (PSICOGI). PROTOCOLO DIAGNOSTICO Y ENSAYO CLINICO ALEATORIZADO
Código: 2023111001
Investigador Principal (IP): PATRICIA DE LA RIVA JUEZ
Entidad Financiadora: DEPARTAMENTO DE SALUD
Fecha de Inicio: 2023-12-01
Fecha de finalización: 2026-12-01
Importe Concedido: 56.600,34 €
IMPLANTACION DE PROTOCOLO DE DETECCION DE FUENTE CARDIOEMBOLICA EN EL ICTUS ISQUEMICO
Código: 2021111069
Investigador Principal (IP): MARIA TERESA MARTINEZ ZABALETA
Entidad Financiadora: DEPARTAMENTO DE SALUD
Fecha de Inicio: 2021-12-01
Fecha de finalización: 2025-06-30
Importe Concedido: 85.998,16 €