Ingurumen Epidemiologia eta Haurren Garapena

Responsable de Grupo: Jesús Ibarluzea Maurolagoitia Dk.

Osasun Saila – Gipuzkoako Osasun eta menpekotasunak Ordezkaritza
Gipuzkoako Osasun Saila Zuzendariordetza mambien3-san@euskadi.eus
Jesús Ibarluzea Maurolagoitia doktorea biologoa eta psikologoa da (Universidad del País Vasco/Euskal Herriko Unibertsitatea, UPV/EHU), MSc da Ingurumen Osasunean (Puerto Ricoko Osasun Publikoaren Eskola), Ingurumen Ingeniaritza masterra du eta Osasun Publikoan doktorea da (Universidad del País Vasco/Euskal Herriko Unibertsitatea, UPV/EHU). Gaur egun Eusko Jaurlaritzako Osasun Saileko Gipuzkoako Osasun Publikoaren eta Adikzioen Zuzendariordetzan lan egiten du eta Biodonostia OIIko Epidemiologia eta Osasun Publikoaren Arloko liderra eta Ingurumen Epidemiologia eta Haurren Garapena ikerketa-taldearen arduraduna da. Bere jarduera nagusiki ingurumen-faktoreek, adiera zabalenean hartuta, haurren eta gazteen garapen fisikoan eta neuropsikologikoan duten eraginera (INMA – Haurrak eta Ingurumena proiektua) bideratzen da.
Gaur egun Osasun Publikoa eta Osasun Psikologia Orokorra masterretako irakaslea da, eta, gainera, hainbat doktorego-tesi zuzentzen ditu. Ibarluzea doktorea UPV/EHUko Psikologia Fakultateko ikertzaile laguntzailea da, bai eta Carlos III.a Osasun Institutuko CIBEResp – Epidemiologia eta Osasun Publikoaren Sareko Ikerketa Biomedikoko Zentroko Osasun Publikoaren arloko 28. taldeko ikertzaile nagusia ere. 120 argitalpen baino gehiago ditu inpaktu handiko aldizkarietan (>% 75 Q1-en eta % 60tik gora D1en). Bere H indizea 32 da.

Helburu estrategikoak

INMA proiektua (haurrak eta ingurumena). Zentro askoren artean garatzen den jarraipen-proiektu bat da eta Menorca, Sabadell, Granada, Valentzia, Asturias eta Gipuzkoako kohorteek parte hartzen dute. Ingurumen-eragileen aurreko esposizioaren eta haurren garapenaren arteko erlazioa aztertzen da. Haurdun dauden amen eta beren seme-alaben kohortearen jarraipen-faseak egin dira, haurdunaldian (hiru hilean behin), erditzean, urtebetera eta 2. urtean eta 4. urtean. 7. eta 10. urteen faseen jarraipena egin nahi da, halaber.

  • Jaio eta lehen urtetik laugarrenera, ohiko kutsatzaileekiko esposizioa deskribatzea: kutsadura atmosferikoa, ura desinfektatzeko produktuetatik eratorritako kutsadura. Kutsatzaile horiek denboran duten bilakaera aztertzea.
  • Jaio aurreko eta jaio ondorengo kutsatzaile atmosferikoekiko eta kontsumitzeko uretako kutsatzaileekiko esposizioaren eta garapen fisikoaren eta neuroportaerazkoaren arteko erlazioa neurtzea, bizitzako 2. urtean eta 4.ean.
  • Jaio aurretik KOI eta metal astunen (zilbor-hestea) moduko kutsatzaileekiko esposizioaren eta bizitzako 2. urteko eta 4. urteko garapen neuroportaerazkoaren arteko erlazioa neurtzea. Jaio eta lehen urtean lortutako emaitzekin alderatuko da.
  • Hainbat alderdiren kalitateak duen garrantzia ebaluatzea: familia-ekologia, gurasoen adimena, gizarte-laguntzako sarea eta gizarte-mailak garapen neuroportaerazkoan, determinatzaile soziodemografikoak, osasuna eta ohitura osasungarriak: haurdunaldia eta lehen haurtzaroa.
  • Azterketa horren datuak beste INMA kohorte batzuetan lortutakoekin bateratzea.

Ikerketa-ildo nagusiak

  • Ingurumeneko kutsadura atmosferikoa, ur-kontsumoa eta dieta eta osasuna.
  • Barruko eta kanpoko kutsadura atmosferikoaren eta kontsumoko/bainurako uren kutsadura atmosferikoaren ondorioak neurogarapenean eta arnas gaixotasunetan.
  • Jaio aurreko eta bizitzako lehen urteetan KOI, disruptore endokrino eta metal astunen gisako kutsatzaileekiko esposizioaren eta garapen neuroportaerazkoaren arteko erlazioa haurtzaroan.
  • Garapen neuroportaerazkoaren eta familia-ingurunearen (Etxadi-Gangoiti), eskola-ingurunearen eta haurtzaroko hainbat eskalaren alderdiak baloratzeko eskalak eta testak garatzea, aplikatzea eta/edo egokitzea. Familiaren egituraren eta funtzionamenduaren eta garapen kognitiboaren arteko erlazioa.
  • Determinatzaile soziodemografikoak eta osasuna haurdunaldian eta lehen haurtzaroan.
  • Obesitatea eta asaldura metabolikoa haurtzaroan.
  • Ingurumen-eragile fisikoen eta osasunean duten eraginaren ebaluazioa.

Taldekideak

Izen-abizenak
 Zentroa Emaila
Joana Acha Morcillo UPV – EHU joana.acha@ehu.eus
Jon Iñaki Alvarez Uriarte Zuzendari Ordetza Osasun Publikoa ji-alvarezuriarte@euskadi.eus
Asier Anabitarte Riol UPV – EHU –
Ainara Andiarena Villaverde UPV – EHU ainara.andiarena@ehu.es
Enrique Arranz Freijo UPV – EHU e.arranzfreijo@ehu.es
Ane Arregi Otxotorena UPV – EHU –
Mikel Ayerdi Barandiaran Osasun Saila – Zuzendari Ordetza OP Gipuzkoa esk-tolosa4@euskadi.eus
Izaro Babarro Vélez UPV – EHU –
Florencia Barreto Zarza UPV – EHU flor.barreto@ehu.eus
Miguel Basterretxea Irurzun Osasun Saila – Zuzendari Ordetza OP Gipuzkoa epidem1-san@euskadi.eus
Eduardo Fano Ardanaz          UPV – EHU eduardo.fano@ehu.es
Mara Gallastegui Bilbao Kanpoko kolaboratzailea m-gallasteguibilbao@euskadi.eus
Gonzalo García-Baquero Moneo Osasun Saila – Zuzendari Ordetza OP Gipuzkoa ggbmoneo@ciberesp.es
Álvaro Goñi De Francisco Osasun Saila – Zuzendari Ordetza OP Gipuzkoa –
Amaia Irizar Loibide UPV – EHU –
Ana María Jiménez Zabala    Osasun Saila – Zuzendari Ordetza OP Gipuzkoa mambien1-san@euskadi.eus
Nerea Lertxundi Iribar UPV – EHU nerea.lertxundi@ehu.es
Aitana Lertxundi Manterola      UPV – EHU aitana.lertxundi@ehu.eus
Mª Dolores Martínez López De Dicastillo Ingurumen eta Lurralde Antolaketa Saila dml-martinez@euskadi.eus
Amaia Úrsula Molinuevo Auzmendi IIS Biodonostia –
Manuel Sánchez de Miguel UPV – EHU manu.sanchez@ehu.es
Loreto Santa Marina Rodríguez  Osasun Saila – Zuzendari Ordetza OP Gipuzkoa ambien4ss-san@euskadi.eus
Mikel Subiza Pérez UPV-EHU –
Nerea Urbieta Macazaga Osasun Saila – Zuzendari Ordetza OP Gipuzkoa –
Oscar Vegas Moreno UPV – EHU o.vegas@ehu.es
Carlos Zabaleta Camino Goierri-Urola Garaiko ESI carlos.zabaletacamino@osakidetza.eus
Miren Begoña Zubero Oleagoitia UPV – EHU mirenbegona.zubero@ehu.eus

Ekoizpen Zientifikoa

Proiektuak

Eraikitzen ari den orrialdea.
Proiektuak eta Patenteak erakusteko lanean ari gara.
Barkatu eragozpenak.